Wax ka qabashada awood bixiyayaasha koontarabaanka ee DRC waxay u baahan tahay xalal dhamaystiran

Qaybta waqooyi-bari ee dalka waxa ku jira kayd dahab, dhuxusha iyo macdanta birta ah, iyo coltan – oo ah erey ka soo jeeda ereyga ‘columbite-tantalite’ oo ka tirsan koox ka mid ah alaabooyinka geochemical ee caalamiga ah loo yaqaan tantalum.

Baahida ayaa sii kordheysa marka ay tignoolajiyada 5G korto, taas oo ay ugu wacan tahay baahida loo qabo korantada korantada yar ee qaybta isgaarsiineed ee xawliga u koraysa. Wax soo saarka coltan caalamiga ah waxaa lagu qiyaasay ilaa 2.3 kiilooton sanadka 2020 waxaana la filayaa inuu ku koro xadi sanadeedka qiyaastii lix boqolkiiba inta u dhaxaysa 2021 iyo 2026 soo saaraha coltan adduunka ugu weyn ilaa hadda.

In kasta oo ay muhiimadda coltan u leedahay horumarka tignoolajiyada caalamiga ah, tahriibinta macdanta muhiimka ah ee DRC ayaa weli caqabad ku ah dawladda sida lagu sheegay daraasad cusub. Maamuladii isaga danbeeyay ee dalka soo maray, kuwa dowladda dhexe iyo kuwa maamul goboleedyada, ayaan muujin rabitaan ku filan oo ay ku sameynayaan isbeddelka siyaasadda iyo ballanqaadka dadweynaha ee wax looga qabanayo khatarta tahriibka Coltan. Haddaba, tahriibinta coltan waxa u suurtageliyay arrimo badan oo ay ka mid yihiin xuduudaha daldaloola, dhaqaalaha dagaalka oo daba dheeraaday, iyo kala duwanaanshaha qiimaha xuduudaha.

Soohdimaha daloola

Baaxadda ballaaran ee meelaha aan la maamulin ee xudduudaha DRC, oo ku fidsan Burundi iyo Rwanda ilaa Uganda, ayaa bixisa juqraafiga ku habboon ka ganacsiga sharci darrada ah ee macdanta istiraatiijiga ah. Xataa meelaha la geeyo wakiilada amniga dawladda ee dalalkan si loo sugo xuduudaha, dadka aan damiirka lahayn ee iyaga ka mid ah ayaa inta badan si kale u eega marka kootarabaanku uu dhaco. Saraakiisha ilaalinta xuduudaha ee Kongo ee musuqmaasuqa iyo cashuuraha ayaa sidoo kale gacan saar la leh mukhalasiinta.

Ka ganacsiga Coltan sidoo kale waa loo weeciyay Uganda iyada oo loo sii marayo Bunagana, ee dhulka Rutshuru, Waqooyiga Kivu. Sidoo kale, qayb ka mid ah ganacsiga loo jiheeyo Bukavu waxa loo weeciyay Burundi iyada oo loo sii marayo Uvira, oo ku taal dhulka Uvira, Koonfurta Kivu, iyada oo la adeegsanayo isgoysyada Gatumba iyo Kavinvira. Hal shil, ayaa gaadhi xamuul ah oo ka soo tallaabay xadka DRC kuna sii jeeday Rwanda la helay in uu sido 24 jawaan oo koontarabaan ah. Caddaynta warbixinta Qaramada Midoobay ayaa muujinaysa in 10 iyo 20 kiilogaraam oo Coltan ah oo laga keeno bariga DRC ay ganacsato aan u diiwaan gashanayn ka iibiyaan Rwandan iyagoo u mara waddooyinka tahriibka.

Dhaqaale dagaal oo daba dheeraaday

Gobolka harooyinka waaweyn, DRC waxay taagan tahay xudunta xasilloonida taas oo inta badan lagu tilmaamo dhaqaale dagaal caalami ah. Waa xaalad ay madaxda dawladda ee hanti doonka ahi ay gacan saar la leeyihiin madaxda jabhadda iyo ganacsatada caalamiga ah si ay uga ganacsadaan macdanta. Jilayaashan ayaa dan guud ka leh ballaarinta iyo ilaalinta dhaqaalaha dagaalka.

Inta badan meelahan aan la maamulin waxaa si dabiici ah loogu deeqay macdan istiraatijiyadeed. Hogaamiye kooxeedyadii ay abuureen dagaaladii sokeeye ee Kongo iyo hadhaagii jabhadihii xasuuqa ahaa ee Ruwaanda ayaa si aan xad lahayn u helay kaydkii coltan.

Waxay sii wadaan qodista macdanta oo ay kaga ganacsadaan suuqa badeecadaha ee sharciga ah iyaga oo adeegsanaya dilaal musuqmaasuq. Halganka lagu xakameynayo miinada Coltan ayaa udub dhexaad u ah iskahorimaadka ka socda bariga Kongo, kaasoo galaaftay nolosha in ka badan afar milyan tobankii sano ee la soo dhaafay. Jilayaasha amniga ee dawladda iyo maleeshiyaadka hubaysan ayaa dhammaantood saami ku leh ganacsiga faa’iidada badan leh. Wakiilada dawladda iyo dagaal oogayaasha waxay canshuuraan macdan qodayaasha si ay u galaan miinooyinka, taasoo ka dhigaysa gacan ku haynta goobaha mid loollan adag.

Kala duwanaanshaha qiimaha xudduudaha

Coltan ka tahriibinta DRC waa uu kobcaa sababtoo ah kala duwanaanshaha qiimaha lagu dejiyay meelaha macdanta laga qodo iyo kuwa laga helo suuqyada madow ee waqooyiga Katanga, Goma, South Kivu ee DRC iyo Gisenyi ee Rwanda. Sannadkii 2014 kii kiiloogaraam ee Coltan wuxuu ku kacay $37.50 gudaha Bukavu, $44 Uvira iyo $34 ee Kalemie. Mid kasta oo ka mid ah qiimayaashan ayaa dhaaftay waxa lagu dhejiyay macdanta, kuwaas oo u dhexeeyay $28.80 ilaa $40 Kisengo iyo Mai-Baridi. Sannadkii 2015 kii, kiiloogaraam Coltan ayaa lagu iibiyay $40 – $50.

Isbeddellada qiimaha gudaha iyo xuduudaha waxay door weyn ka qaateen qodista iyo ganacsiga Coltan. Sannadkii 2016 kii, kiiloogaraam waxa lagu kala iibsadaa qiimihii ugu sarreeyay ee DRC $100. Kaddib, 2017, qiimaha kiilooga ee Coltan ayaa hoos u dhacay Congo isagoo gaadhay $20 – $24. Halka, qaar badan oo ka mid ah ganacsatada macdanta ee ka soo jeeda gobolka Kisengo ee dalka ayaa la sheegay in ay marar badan ka soo tallaabeen xuduudka, ayna ku iibin jireen Kigali, qiimo ka badan $50 halkii kiilo. 2018 iyo 2019, celceliska qiimaha Coltan wuxuu ahaa $23.85/kg iyo $36/kg siday u kala horreeyaan.

Iyada oo ku xidhan boqolkiiba inta tantalum-ku urursan ee coltan, macdantu waxa ay ka ganacsan jirtay $35 iyo $52.50 kiiloogi 2021 gudaha Congo. Taa beddelkeeda, dalka deriska la ah ee Rwanda, Coltan wuxuu ku ganacsanayay $52 – $65 halkii lb (0.5kg) isla sanadkaas. Haddaba, kala duwanaanta qiimaha waxay gacan ka geysataa kobcinta suuqyada madow, waxay quudiyaan habab ballaadhan oo la xidhiidha tahriibinta xudduudaha waxayna joogteeyaan shabakadaha ganacsi ee hadhsan ee silsiladda sahayda Coltan.

Dariiqyada xalka

Xalka tahriibinta coltan kama iman karo DRC oo keliya. Habka waa inuu noqdaa mid dhinacyo badan leh oo ay ku lug leeyihiin dawladda qaranka, iskaashiga dhinacyada badan leh iyo ganacsatada.

Dowladda dhexe waa in ay wadaa dadaallo lagu hubinayo in laga dhisayo warshad sifeyn ah oo laga sameeyo Waqooyiga iyo Koonfurta Kivu iyadoo la raacayo qorsheyaal ballaaran oo heer qaran iyo heer gobol ah iyadoo la eegayo in la dhimo u nugulnaanta ganacsiga sharci darrada ah ee ka gudba coltan.

Taas waxa lagu samayn karaa iyada oo la iska kaashado maalgashadayaasha shisheeye iyo kuwa maxaliga ahba iyada oo la raacayo habab sharciyeed oo dheer si looga takhaluso iskaashiga noocaas ah ee musuqmaasuqa iman kara. Dawladdu waa inay wax ka qabato musuqmaasuqa xuduudaha ee ka dhex jira saraakiisha amniga iyadoo la fududeynayo lana waafajinayo hababka, dhiirigelinta adeegsiga tignoolajiyada cusub, diiradda saaraya horumarinta hay’adaha iyo hay’adaha iyadoo la horumarinayo daryeelka shaqaalaha xuduudaha. -Dhacdo -Dhacdo -Dhacdo

Ganacsiyada kor iyo kuwa hoose ee ku hawlan ka ganacsiga coltan waa in ay xoojiyaan raadinta iyaga oo la socda xog gaar ah oo ku saabsan miinada asalka ah, hababka soo saarista, tirada la iibsaday, taariikhda la iibsaday, goobaha ganacsiga, dhex dhexaadiyeyaasha ku hawlan qaadista macdanta, iyo wadooyinka gaadiidka ee dhabta ah. .